Cursus Slowaaks

Audio-Lingual Method (ALM) (Army Method/New Key)

Bedacht door wie en wanneer

De audiolinguale methode was al in de jaren veertig en vijftig van de vorige eeuw in Amerika en Engeland ontwikkeld, onder andere door de Amerikaanse taalkundige Leonard Bloomfield. Ten tijde van de Tweede Wereldoorlog was het noodzakelijk om de (Amerikaanse) soldaten elementaire verbale communicatieve vaardigheden te leren. Door de invloed van het leger stond deze audiolinguale methode ook bekend als de ‘legermethode’.

Kenmerken van de Audio-Lingual Method (ALM)

De audiolinguale methode kan als een antwoord op de grammatica-vertaalmethode worden beschouwd. Een nieuw verschijnsel was dat de lessen geheel in de doeltaal (bijvoorbeeld Slowaaks) werden gegeven. De belangrijkste vaardigheden zijn spreken en luisteren (in het Slowaaks) en (Slowaakse) grammaticale structuren worden geleerd met behulp van mondelinge structuuroefeningen. Het doel is vrijwel zonder fouten Slowaaks kunnen spreken en kunnen verstaan; dit begint bij een Slowaakssprekende leren naspreken. Herhaling is het middel hiervoor; er wordt gewerkt met driloefeningen om Slowaakse zinnen alsook structuren goed aan te leren, om te zorgen dat reacties spontaan en automatisch gaan worden. De taaltrainer Slowaaks kan bijvoorbeeld een bepaalde zin tien keer herhalen en vervolgens een extra Slowaaks woord hieraan toevoegen. Er wordt vaak in zogenaamde talenpractica gewerkt, waar studenten Slowaaks een hoofdtelefoon dragen en naar zinnen luisteren en deze nazeggen. Het geschreven Slowaaks wordt pas aangeboden zodra het mondelinge Slowaaks vertrouwd is. Er worden wel afbeeldingen gebruikt voor het introduceren van nieuwe woorden in het Slowaaks.

Populariteit

De methode werd in ons land pas geïntroduceerd rond het jaar 1970 toen de Mammoetwet inging. Al snel kwamen er bezwaren tegen deze inhoudsloze driloefeningen. Het kwam af en toe voor dat de techniek haperde, waardoor de talenpractica al snel in onbruik raakten. In plaats hiervan werden de mondelinge structuuroefeningen schriftelijk gemaakt. Schrijvers van leerboeken wonnen weer aan populariteit en boden zoals gebruikelijk expliciete grammaticaregels aan. Toch liet de audiolinguale methode sporen na. Nu was breed geaccepteerd dat het bij het leren van de taal (zoals Slowaaks) niet om het uit het hoofd leren van de regels van de (Slowaakse) grammatica gaat, maar om het gebruiken ervan. De luistervaardigheid (Slowaaks), die vóór de jaren zeventig voor veel docenten niet bestond, was ontdekt.

Voor- en nadelen van de Audio-Lingual Method

De audiolinguale methode is effectief voor studenten Slowaaks die beginnen. Een juiste uitspraak Slowaaks wordt vanaf het begin aangeleerd. Deze audiolinguale methode is docentgestuurd waardoor deze een vlotte en efficiënte overdracht van taalkennis kan bieden. Ook voor grotere groepen is deze audiolinguale methode geschikt.

De docentgestuurde kant is tegelijkertijd een nadeel; eigen input wordt niet verwacht van de studenten. Hierdoor dreigt het gevaar van enige passiviteit en onvoldoende betrokkenheid en motivatie. Een ander bezwaar van de audiolinguale methode is dat de geoefende driloefeningen niet zo gemakkelijk zijn om te zetten in levend taalgebruik Slowaaks.

GoldList Method (GLM)

Bedacht door wie en wanneer

De GoldList Method (‘gouden lijst-methode’) is door David J. James, alias Viktor Dmitrievitch Huliganov of Uncle Davey ontwikkeld.

Kenmerken van de GoldList Method (GLM)

Deze GoldList Method is een methode om woorden of zinnen in een vreemde taal (bijvoorbeeld Slowaaks) te leren op een zodanige manier dat deze worden opgeslagen in het langetermijngeheugen. De methode werkt middels zelfgeschreven woordenlijsten (Slowaaks) die worden herhaald na verloop van tijd. De Slowaakse zinnen en woorden van de woordenlijst worden hardop gelezen door de lerende. Al deze woorden en/of zinnen of zinnen uit het hoofd te leren, is niet het idee, maar door blootstelling gaat dit automatisch. Bij de GoldList-methode wordt de woordenlijst steeds bijgewerkt; Slowaakse woorden die geleerd zijn, worden van de lijst verwijderd. De Slowaakse woorden die nog steeds problemen opleveren, blijven op de lijst op de woordenlijst staan.

Populariteit

Aanhangers van de GoldList Method claimen dat deze woorden en zinnen in het Slowaaks spontaan in het langetermijngeheugen van de student opgeslagen worden, maar geheugenwetenschappers bestrijden dat. Volgens deze geheugenwetenschappers wordt kennis in het algemeen opgeslagen wanneer deze relevant en betekenisvol is. Voor Slowaakse woorden die relevant en van betekenis zijn, kan deze GoldList-methode werken.

Voor- en nadelen van de GoldList Method

Voor lerenden die het fijn vinden om bijvoorbeeld Post-its^® te gebruiken als geheugensteuntje, kan deze methode werken. Omdat het fysieke gedeelte van het geheugen door het schrijven wordt aangesproken en meewerkt, werkt het met de hand schrijven effectiever dan typen of, zelfs redelijk zinloos: een fotootje maken. Het ontbreken van context is een nadeel. Taal is veel meer dan alleen een reeks losse woorden en/of zinnen. Deze GoldList-methode is bovendien nogal tijdrovend omdat steeds met de hand geschreven lijsten moeten worden aangemaakt.

De Natural Method

Bedacht door wie en wanneer

De Natural Method, ook de Natural Approach (de ‘natuurlijke aanpak’) genoemd, is door de Amerikanen Tracy Terrell en Stephen D. Krashen ontwikkeld in 1983.

Kenmerken van de Natural Method

De Natural Method is gericht op een natuurlijke wijze van taalverwerving (van bijvoorbeeld Slowaaks). Op de manier waarop iemand als kind zijn of haar moedertaal leerde spreken, probeert de methode het Slowaaks te leren. De taalregels van het Slowaaks leert de student eveneens onbewust op deze wijze. Alleen het Slowaaks met de nodige visuele hulpmiddelen wordt hiervoor gebruikt. Het streven is een stressvrije leeromgeving. Een aanzienlijke hoeveelheid begrijpelijke input wordt aan de studenten blootgesteld. Bij de Natural Approach wordt de taalproductie Slowaaks niet geforceerd, maar mag spontaan ontstaan. De methode legt de nadruk op communicatie en niet zo zeer op expliciete Slowaaks grammatica en het corrigeren van vormfouten.

Als de lerende in het Slowaaks wordt ondergedompeld, werkt de leermethode het meest effectief. Om ervoor te zorgen dat de lerende plezier heeft van de ervaringen, moeten de leeractiviteiten die in het Slowaaks worden aangeboden, stimulerend zijn.

De Natural Method leermethode heeft veel overeenkomsten met de Directe Methode. De leermethoden gaan beide uit van het idee van natuurlijke taalverwerving; het onderscheid tussen deze twee methoden is dat de Directe Methode meer nadruk legt op de praktijk en de Natural Method meer op de blootstelling aan taalinput en het verminderen van spreekangst.

Populariteit

Het feit dat onderdompeling zeer effectief is, is veelvuldig aangetoond. De Natural Approach is een populaire methode van lesgeven bij taaltrainers Slowaaks, omdat de methode vrij eenvoudig te begrijpen is voor studenten. Minpunten heeft de Natural Method ook. De methode is voornamelijk gericht op het impliciet aanleren van de grammatica van het Slowaaks. De studenten zouden weliswaar leren om te communiceren, maar in een wat gebrekkige, versimpelde versie van de taal blijven hangen door ontoereikende kennis van de grammatica.

Voor- en nadelen van de Natural Method

Om op een natuurlijke manier een taal aan te leren, wordt als prettig ervaren. Lerenden krijgen de kans voor het opbouwen van een persoonlijke band met het Slowaaks. Doordat de studenten niet ‘uit het hoofd hoeven te leren’, blijft het geleerde langer onthouden.

Een minpunt kan zijn dat het wat langer duurt voor er resultaat geboekt wordt, doordat er bijna geen druk ligt op de taalproductie. Ook bereidt de methode studenten niet per se voor op een bepaald Slowaaks examen.

Structurele Aanpak

Bedacht door wie en wanneer

De ‘Structurele Aanpak’ (Engels: Structural Approach; ‘SA’) is in de begin jaren 50 door Charles Fries, oprichter en directeur van de English Language Institute aan de Universiteit van Michigan en één van zijn studenten Robert Lado ontwikkeld.

Kenmerken van de Structurele Aanpak (SA)

Deze Structurele Aanpak is een methode om vreemde talen te leren die als doel heeft om de lerende vertrouwd te maken met de grammaticale en fonologische structuren van de doeltaal (bijvoorbeeld het Slowaaks). Volgens de methodiek van Structurele Aanpak levert de beheersing van deze structuren meer op dan het leren van woordenschat Slowaaks. Het herkennen en kunnen toepassen van bepaalde samenstellingen van Slowaakse woorden en woordgroepen in de juiste woordvolgorde is waar het bij de Structurele Methode om draait. Deze combinaties worden in betekenisvolle situaties met gebruik van dramatisering, visualisatie, gezichtsuitdrukking en handelingen aan de lerenden aangedragen. De taalstructuren die in de praktijk het meest worden gebruikt, worden eerst geleerd. De mondelinge vaardigheden Slowaaks (de luistervaardigheden en de spreekvaardigheden) worden hier in de eerste instantie bij gebruikt; daaruit volgen de leesvaardigheden en de schrijfvaardigheden. Bij het aanleren en verbeteren van de productieve vaardigheden Slowaaks (spreken en schrijven), krijgt grammatica een grote plek. Andere namen voor de Structurele Aanpak zijn de Structural-Situational Approach (structurele-situationele benadering) en de Structural-Oral-Situational Approach (structurele-mondeling-situationele benadering).

Populariteit

De Structurele Aanpak werd op vrij grote schaal in de jaren vóór 1970 gebruikt om Engels te leren in Engelssprekende landen, voormalige Britse koloniën en in Maleisië.

Voor- en nadelen van de Structurele Aanpak

Dat de studenten het Slowaaks op een accurate wijze geleerd wordt, is het voordeel van de Structural Approach. De lerende krijgt inzicht in de Slowaakse grammatica leert in welke situaties bepaalde bepaalde Slowaakse woorden of woordcombinaties passend zijn of niet. De methode van de Structural Approach gebruikt alledaagse taal. De Structurele Aanpak heeft eveneens minpunten. Deze werkwijze kost tamelijk veel tijd en geeft niet onmiddellijk een succeservaring. De eigen input van de studenten is behoorlijk beperkt; het is weinig creatief.

Communicatief taalonderwijs (Engels: Communicative Language Teaching; CLT)

Bedacht door wie en wanneer

Het communicatief Taalonderwijs (In het Engels: Communicative Language Teaching, afgekort: CLT), ook ‘De Communicatieve benadering’ (In het Engels: Communicative Approach, afgekort: CA) genoemd, is in de jaren 60 van de vorige eeuw ontstaan onder invloed van ideeën van Noam Chomsky, die de nadruk op competenties bij het leren van een vreemde taal legde. Amerikaans taalkundige Dell Hymes was de grondlegger in het jaar 1966 van het concept communicatieve vaardigheden.

Kenmerken van Communicatief taalonderwijs (CLT)

Het communicatief talenonderwijs gaat uit van de gedachte dat interactie het uiteindelijke streven is van het leren van een vreemde taal (zoals Slowaaks).

Met gebruik van CLT-technieken leren de studenten het Slowaaks in de praktijk te brengen door de interactie onderling en de taaltrainer Slowaaks. Teksten, geschreven in het Slowaaks of ander materiaal uit het dagelijks leven en/of de werkomgeving worden gebruikt. Het Slowaaks wordt zowel tijdens en ook buiten de les om gebruikt.

Studenten praten met medestudenten over persoonlijke gebeurtenissen en taaltrainers Slowaaks dragen onderwerpen aan buiten het domein van de traditionele grammatica, om de taalvaardigheid Slowaaks in verschillende situaties uit de praktijk te oefenen. De Slowaakse grammatica wordt inductief onderwezen, dit houdt in aan de hand van de praktijk, van waaruit de regel volgt.

Bij communicatief taalonderwijs is de docent Slowaaks echt een trainer, die de lerende helpt in de Slowaakse taal te communiceren.

Populariteit

In de jaren 70 en 80 van de vorige eeuw werd het communicatief taalonderwijs heel populair. Dit kwam mede omdat de traditionele taalonderwijsmethodes geen groot succes bleken. In het verenigde Europa ontstond een grotere behoefte om een vreemde taal te leren middels een methode die meteen toepasbaar was.

Voor- en nadelen van Communicatief taalonderwijs

CLT (communicatief taalonderwijs) kent veel pluspunten. Lerenden ‘kunnen’ al snel ‘iets’ in het Slowaaks; de methode is functioneel en studentgericht. Vanwege het gebruik van authentieke materiaal, leren de studenten de Slowaakse woorden die voor hen nodig zijn. De methode is efficiënt. Voor de lerenden is dit stimulerend doordat zij gauw succes ervaren. Foutjes maken mag; al doende wordt de vaardigheid geleerd en verbeterd. Een nadeel van deze communicatieve benadering is dat voor grammatica, woordenschat die niet direct toepasbaar is en de uitspraak minder aandacht wordt geschonken. De voorbereiding en de planning vraagt veel tijd van de taaltrainer en van de student vereist het een actieve deelname. Voor sommige lerenden is deze manier van een vreemde taal leren ongewoon of lastig, afhankelijk van welke achtergrond zij hebben. De methode CLT traint taalvaardigheden; hierbij gaat het vooral om de functie en in mindere mate om de vorm en de methode biedt geen echt samenhangend geheel.

Grammatica-/vertaalmethode (GVM) (Engels: Grammar-Translation Method; GTM)

Bedacht door wie en wanneer

In de 18^de en de 19^de eeuw was taalonderwijs vooral gericht op praktisch taalgebruik. Men leerde om gebruiksklare zinnen, dialogen, idiomatische uitdrukkingen, lijsten met woorden etcetera na te spreken, uit het hoofd te leren en daarna vervolgens op te zeggen. Dit werd op een andere manier gedaan door een Duitse docent Frans en Italiaans en eveneens schrijver van lesboeken; Johann Valentin Meidinger. Hij ontwikkelde rond 1783 een methode waarbij de grammatica in het middelpunt stond. Meidinger wordt als de grondlegger van de grammatica-vertaalmethode (Engels: Grammar-Translation Method; GTM) gezien.

Kenmerken van de Grammatica-/vertaalmethode (GVM)

Deze methode was gestoeld op het onderwijs in het Latijn; de taal van wetenschap, cultuur en religie. Onderwijs in Latijn was vanzelfsprekend op geschreven teksten van klassieke schrijvers gericht en was geheel op het vertalen en de grammatica (van bijvoorbeeld Slowaaks) gericht. Dat werd destijds als een degelijke en wetenschappelijke aanpak beschouwd. De Grammatica-/vertaalmethode gaat van de analyse van taalvormen en taalstructuren (van bijvoorbeeld Slowaaks) uit waarbij de student inzicht ontwikkelt. De lees- en schrijfvaardigheid Slowaaks dus belangrijk bij de Grammatica-vertaalmethode. De nadruk ligt op literatuur, vertalen en uit het hoofd leren van woordenlijsten in het Slowaaks. De taaldocenten dragen de kennis Slowaaks over, de lerende memoriseert.

Populariteit

De grammatica-/vertaalmethode is tot recente datum van grote invloed geweest op het talenonderwijs, ondanks dat al vanaf halverwege de negentiende eeuw ook tegengeluiden te horen waren.

Voor- en nadelen van de Grammatica-/vertaalmethode

De grammatica-/vertaalmethode biedt een aardige mentale training aan personen voor wie het een uitdaging is om dingen uit het hoofd te leren. Ook biedt deze methode inzichten in de structuur van de Slowaakse taal, vanwege de nadruk die gelegd wordt op de grammatica.

Er zijn echter meer keerzijden dan positieve kanten. De grootste keerzijde is dat de luister- en spreekvaardigheid Slowaaks ver achterblijft, waardoor de taal zelfs na jaren studeren weinig mondeling toegepast kan worden. Deze methode staat ver van het dagelijks gebruik van het Slowaaks af, ook in de context die wordt aangeboden, omdat het meestal gaat om literair taalgebruik. Bij het werken in groepen biedt deze methode niet de mogelijkheid tot differentiatie of een eigen creatief leerproces bij lerenden. De student fungeert alleen als toehoorder en uitvoerder.

Onderdompeling (Engels: immersion)

Bedacht door wie en wanneer

De leermethode ‘Onderdompeling’ (Engelse naam: language immersion) wordt sinds de jaren 70 wereldwijd gebruikt, hoofdzakelijk op middelbare scholen waarbij een schoolvak (zoals wiskunde) in de vreemde taal wordt gegeven. In Nederland is de methode van ‘onderdompeling’ ook wel bekend als de leermethode die gebruikt wordt bij Taleninstituut Regina Coeli in Vught, ‘de nonnen van Vught’. De methode van ‘onderdompeling’ is daar in 1963 ontstaan met Franse nonnen die taalles Frans aan rijke dames uit Vught gaven.

Kenmerken van onderdompeling

De methode van onderdompeling behelst dat degene die de taal (zoals het Slowaaks) leert, vanaf het eerste moment wordt omgeven door de nieuwe taal. De instructies vinden plaats in de doeltaal (Slowaaks); in het begin langzaam en met veel herhalingen en later op een meer natuurlijke wijze. De studenten worden ook uitgedaagd vanaf het begin om in het Slowaaks te spreken. Er wordt gewerkt met simulaties en rollenspellen. Op scholen die werken met onderdompeling, wordt veelal de leeromgeving in de stijl van het land van de Slowaakse taal ingericht om een situatie te creëren alsof de lerenden in Slowakije zijn. Lerenden oefenen het Slowaaks spreken één-op-één of in kleine groepen. Daadwerkelijk naar Slowakije gaan en daar in een gastgezin verblijven, is een andere manier om onderdompeling te bereiken.

Populariteit

Onderdompeling wordt als een uitstekende methode om een vreemde taal te leren gezien. Hoofdzakelijk de mondelinge taalvaardigheid Slowaaks kan zeer goed worden ontwikkeld met deze methode.

Voor- en nadelen van onderdompeling

Omdat de leermethode behoorlijk intensief is, is het belangrijkste voordeel dat deze methode snel resultaat laat zien. De leermethode is een kwestie van ‘sink or swim’, de lerende moet echt gaan communiceren in het Slowaaks want hij of zij wordt erdoor omgeven. In principe is de student 24 uur per dag Slowaaks aan het leren. Het samen oefenen in een groep versterkt de sociale interactie. De studenten ervaren dit als motiverend.

Een nadeel is dat de bereikte resultaten niet altijd wordt vastgehouden. Als iemand in een vrij korte tijd Slowaaks leert, door in Slowakije te zijn of door in een kunstmatig gecreëerde omgeving te zijn ondergedompeld, maar vervolgens weer overgaat tot de orde van de dag, is de kans groot dat het nieuw geleerde snel weer wegzakt. Een ander minpunt van de leermethode kan zijn dat een dergelijke training Slowaaks erg intensief is. Niet alle lerenden hebben de conditie om deze leermethode vol te houden.

Suggestopedie (Suggestopedia)

Bedacht door wie en wanneer

Suggestopedia is een methode om taal te leren uit de zeventig jaren van de vorige eeuw. Deze methode is ontwikkeld door de Bulgaarse wetenschapper en psychotherapeut Georgi Lozanov.

Kenmerken van Suggestopedie

Zoals de naam al doet vermoeden, is Suggestopedie gebaseerd op het principe van de suggestie. Positieve suggestie is volgens Georgi Lozanov een voorwaarde om (een taal; bijvoorbeeld Slowaaks) te leren. Daarvoor is het van essentiële betekenis dat er tussen de lerenden en de docent (Slowaaks) een ontspannen sfeer alsook een wederzijds vertrouwen is. Dat studenten ontspannen zijn en zich veilig voelen, is hiervoor de voorwaarde. Een leslokaal met een rijopstelling was niet geschikt om dit te kunnen bewerkstelligen. In de lessen zaten lerenden in comfortabele stoelen die in een halve cirkel waren gezet en er werd ook altijd muziek tijdens de klas gedraaid. De leermethode zoals Georgi Lozanov voorstond, bestond uit verschillende teksten voorlezen, terwijl klassieke muziek werd gespeeld of natuurgeluiden te horen waren op de achtergrond. Er bestonden woordenlijsten bij deze teksten en opmerkingen over de (Slowaakse) grammatica. Het voorlezen werd gedaan met gebaren en veel expressies in stem. Studenten werden op deze manier uitgenodigd om te luisteren en de (Slowaakse) woorden die nieuw waren, konden gemakkelijk worden begrepen en opgenomen. Voor de cultuur en kennis over het land van de doeltaal (Slowakije) was veel tijd tijdens de lessen. Er werden rollenspellen gespeeld en ook (Slowaakse) streekgerechten werden in de klas bereid en geproefd.

Populariteit

De leermethodiek van Lozanov was omstreden en is niet heel bekend meer. Sommige elementen zoals het gebruikmaken van stemexpressies en gebaren bij het lezen van teksten, worden nog steeds toegepast.

Voor- en nadelen van Suggestopedie

De leermethode van Suggestopedie zorgt voor een veilige en ontspannen sfeer, waardoor de student minder last zal krijgen van frustratie of faalangst. Voor nieuwkomers kan deze gemoedelijke sfeer bijdragen aan een positieve associatie met het nieuwe thuisland. Vaak werkt muziek motiverend en draagt bij aan betere leerprestaties. Dat de lerenden gestimuleerd worden om actief mee te doen en zich in de situatie in te leven, wat voor sommigen een nieuwe ervaring is, is een bijkomend voordeel van de methodiek. Tegelijkertijd is dit voor sommige studenten een keerzijde, want niet elke student is hiertoe in staat. Muziek kan bij sommige mensen ook afleiden en zelfs verstorend werken in tegenstelling tot stimulerend of ontspannend. Een andere zwakke kant is dat de relatie taaldocent-lerende niet gelijkwaardig is; alle input komt van de Slowaakse taaldocent en de lerende is altijd de ontvangende partij.

Community Language Learning (CLL)

Bedacht door wie en wanneer

De Amerikaanse priester en psycholoog Charles Curran en professor Paul La Forge ontwikkelden Community Language Learning, ook wel Counseling Language Learning
(CLL) of CLL genoemd, in 1976.

Kenmerken van Community Language Learning (CLL)

CLL (Community Language Learning) is een methode om een taal te leren waarbij de studenten samenwerken om te bepalen welke aspecten van de taal zij willen leren. CLL is op de counseling-benadering gestoeld waarbij de taaldocent als counselor optreedt die de zinnen van lerenden omschrijft. Lerenden beginnen het gesprek. Zij spreken in de moedertaal als de studenten de te leren taal (Slowaaks) nog niet voldoende machtig zijn. De trainer (Slowaaks) legt uit en vertaalt, waarna de studenten de uitingen van de trainer zo goed mogelijk herhalen. Dit gesprek in het Slowaaks wordt opgenomen om opnieuw te beluisteren.

Community Language Learning bevordert het gemeenschapsgevoel in de leergroep en beschouwt de wisselwerking tussen de lerenden als middel om het Slowaaks te leren. Het zijn de studenten zelf die de lesstof bepalen door middel van betekenisvolle gesprekken. Een leerboek Slowaaks wordt niet gebruikt.

Populariteit

Het slagen van CLL is sterk afhankelijk van de kunde van de docent-counselor. De taaltrainer dient sociaal-cultureel kundig alsook taalkundig te zijn onderlegd. Deze docent dient zowel het Slowaaks als de moedertaal van de studenten erg goed te beheersen om de taaluitingen van de studenten te kunnen vertalen. Deze methode kan goed functioneren indien deze correct gebruikt wordt. Voor grote klassen is deze methode niet bruikbaar.

Voor- en nadelen van Community Language Learning

CLL biedt voor studenten een hoge mate van autonomie. Het analyseren van de eigen gesprekken vinden studenten vaak zinvol. Niet alleen tijdens de lessen Slowaaks, maar ook daarbuiten wordt de leergroep vaak zeer hecht. Met CLL worden studenten zich een stuk meer bewust van anderen in de groep, hun sterke en zwakke punten en ze leren om als team samen te werken. Door het bespreken van hun fouten en het evalueren van de les Slowaaks leren studenten vaak veel. Dergelijke correcties blijven vaak in het geheugen gegrift en worden zo onderdeel van de actieve woordenschat van lerenden.

Een keerzijde van de methode kan zijn dat de trainer niet sturend is, ondanks dat sommige lerenden deze sturing wel nodig hebben. Bij CLL wordt geen leerboek gebruikt en ook geen toetsen Slowaaks gehouden. Het succes van de les is daardoor moeilijk te meten. Een aantal lerenden wordt in hun Slowaaks spreken belemmerd wanneer zij opgenomen worden.

Lexicografische benadering (Engels: Dynamic Lexicographic Approach; DLA)

Bedacht door wie en wanneer

De Lexicografische benadering (Engelse naam: Lexical Approach; LA) is een methode om vreemde talen te leren die door Michael Lewis in het begin van de jaren negentig van de vorige eeuw is ontwikkeld.

Kenmerken van de Lexicografische benadering (DLA)

De benadering is gebaseerd op de visie dat een belangrijk deel van het leren van een vreemde taal (zoals het Slowaaks) bestaat uit het begrijpen en het produceren van zogenaamde ‘lexicale eenheden’, brokjes taal die bestaan uit (Slowaakse) woorden, woordcombinaties en uitdrukkingen. De studenten verwerven al doende inzicht in de patronen van het Slowaaks (grammatica) en betekenisvolle groepen met woorden. Zo wordt geleerd hoe het Slowaaks ‘in het echt’ wordt gebruikt. Woordenschat Slowaaks neemt in deze benadering een grotere plaats in dan Slowaakse grammatica. Instructies zijn op situaties en Slowaakse uitdrukkingen gericht die vaak in dialoog voorkomen. Voor interactie is aandacht maar eveneens voor i>exposure; voor de receptieve vaardigheden van de lerende (luisteren/begrijpen, lezen/begrijpen). Er bestaat veel mogelijkheid voor de lerenden om zelfstandig de Slowaakse taal te ontdekken.

Het is de rol van de trainer Slowaaks om te zorgen voor genoeg inbreng en het faciliteren van het leerproces van de student.

Populariteit

In de afgelopen drie decennia zijn onder invloed van de ideeën over taal van (onder andere) Michael Lewis leerboeken aanmerkelijk veranderd. Veel meer aandacht wordt aan woordenschat van de te leren taal geschonken die in zogenaamde chunks wordt aangeboden, in betekenisvolle brokjes. De drastische verandering in de manier waarop een vreemde taal wordt onderwezen, waar Michael Lewis streefde, is er echter niet van gekomen.

Voor- en nadelen van de Lexicografische benadering

Studenten leren het Slowaaks op een natuurlijke manier te gebruiken door het werken met ‘chunks’ (brokjes van de taal); met ‘echte’ taal. Op deze manier ontstaat souplesse in het taalgebruik Slowaaks.

Het minpunt van deze methode is dat de werkelijkheid altijd weer afwijkt van de geleerde taalsituaties. Met het zelf leren herkennen van de patronen van het Slowaaks hebben sommige lerenden moeite en zij hebben meer aan een trainer Slowaaks die hen de weg wijst, dan aan een docent taal-facilitator.

Series Method

Bedacht door wie en wanneer

De Series method, ook wel ‘seriemethode van taalverwerving’ (Frans: La Méthode naturelle) genoemd, is ontwikkeld door de Fransman François Gouin in 1880.

Kenmerken van de Series Method

Een serie verbonden zinnen die gemakkelijk te begrijpen zijn en weinig kennis vereisen van grammatica van de doeltaal, is het uitgangspunt van de seriemethode (Engelse naam: The Series Method of language acquisition) van Gouin. Studenten leren zinnen op basis van een actie, zoals het huis verlaten in de volgorde waarin deze actie uitgevoerd zou worden. Deze series of reeksen behandelden onderwerpen als de mens in de samenleving, wetenschap en beroep, het leven in de natuur, ontwikkeld vanuit het onderscheid tussen objectieve, subjectieve en figuurlijke taal. In de François Gouin-serie wordt geen moedertaal gebruikt. Lerenden gaan vanzelf snel in de doeltaal (bijvoorbeeld het Slowaaks) denken doordat een soort eentalige leermethode is, die niet van ‘vertalen’ en ‘uitleggen’ uitgaat maar uitgaat van ‘demonstreren’ en ‘handelen’.

Populariteit

De seriemethode van Gouin was zijn tijd ver vooruit. Gouin’s leermethodiek was gedurende een bepaalde periode succesvol, ondanks de ongewone aanpak. Deze leermethode van Gouin werd echter door Berlitz’ Directe Methode overschaduwd.

Voor- en nadelen van de Series Method

Door de Series method van François Gouin worden de mondelinge vaardigheid Slowaaks van de lerende sterk ontwikkeld en het zorgt voor het creëren van een natuurlijke, harmonieuze en gelijkwaardige sfeer in de taalles.

De leermethode biedt levendig taalonderwijs. Dit type taalonderwijs Slowaaks wekt de leermethode enthousiasme op van de studenten doordat de leermethode gebruikmaakt van visuele leermiddelen, bijvoorbeeld afbeeldingen, grafieken, enzovoort. Een nieuwe taal leren wordt tastbaar; dit was iets geheel nieuws. De methode maakt Slowaakslerenden nieuwsgierig, wat goed werkt om het leergeheugen te helpen ontwikkelen, de prestatiedruk te verminderen alsook het zelfvertrouwen te verhogen. de methode van François Gouin stimuleert de communicatieve competenties Slowaaks van de studenten sterk.

Het nadeel van de seriemethode van Gouin is dat taal die wat meer abstract of subjectief wordt, wat moeilijk in één concrete ervaring kan worden gevangen met bewegingen en expressies. Een bijkomend minpunt is de bewerkelijkheid voor de trainer, die tenslotte een scala aan reeksen voor moet bereiden. Ten derde richt de Gouin-seriemethode zich vooral op het mondelinge taalgebruik, terwijl het reguliere onderwijssysteem nog veelal draait om examens voor het toetsen van de lees- en schrijfvaardigheid.

Task-Based Language Teaching (TBLT)

Bedacht door wie en wanneer

Taakgericht taalonderwijs (Engelse naam: Task-Based Language Teaching; TBLT) is in de jaren tachtig van de vorige eeuw ontwikkeld. De grondleggers zijn de Indiase taalkundige professor N.S. Prabhu, de Amerikaanse hoogleraar Teresa P. Pica en de Britse hoogleraren Michael Hugh Long en Graham Crookes.

Kenmerken van de Task-Based Language Teaching (TBLT)

Taakgericht taalonderwijs past binnen het Communicatief Taalonderwijs/een Communicatieve Benadering. Het principe erachter is dat het verwerven van de vreemde taal (zoals het Slowaaks) geen op zichzelf staand doel, maar een middel om bepaalde taken uit te kunnen voeren. Lerenden krijgen motiverende taken aangeboden. Hiervoor is kennis van de vreemde taal (Slowaaks) vereist. Om deze taken goed uit te kunnen voeren, is het nodig dat zij over woordenschat en regels van het Slowaaks beschikken. Deze taken zijn alledaagse taken, zoals een boodschap doen, een e-mail schrijven, bellen met een klantenservice, de krant lezen of een drankje bestellen. De opdracht wordt in drie fasen opgedeeld: vóór, tijdens en na de taak, waarbij de student zich eerst op de taak voorbereidt, de taak vervolgens uitvoert en tot slot hierop terugblikt. Om de opdrachten uit te voeren, moeten lerenden samenwerken. Om leereffect te hebben, moeten de opdrachten net boven het niveau van de student Slowaaks liggen.

Populariteit

Task-Based Language Teaching (TBLT) heeft aan populariteit gewonnen vanaf het begin van de jaren negentig en zeker in het taalonderwijs. Het lijkt de meest praktisch bruikbare vorm te zijn om de taalvaardigheden bij de studenten (hoofdzakelijk de studenten in een achterstandspositie) te verbeteren in het lager en secundair onderwijs.

Voor- en nadelen van Task-Based Language Teaching

Taakgericht taalonderwijs (Slowaaks) heeft duidelijke voordelen. Taakgericht taalonderwijs taakgericht taalonderwijs is een activerende werkvorm, waarbij studenten uitgedaagd worden om hun vaardigheid (Slowaaks) toe te passen. Het is een op de persoon gerichte, relevante en efficiënte aanpak, mits de taak goed bij de lerende aansluit. Lerenden komen op een natuurlijke, alledaagse manier in aanraking met het Slowaaks en leren zo authentieke Slowaakse woorden, woordcombinaties en uitdrukkingen. Daarnaast leren studenten om met andere studenten Slowaaks samen te werken. De studenten ervaren taakgericht taalonderwijs als motiverend en prettig.

Als nadeel kan gezien worden dat de communicatie voorop staat en niet de correcte vorm van het Slowaaks, waardoor studenten die niet heel nauwkeurig leren.

De Dogme benadering (Engels: Dogme Language Teaching; Dogme ELT)

Bedacht door wie en wanneer

Scott Thornbury; een Nieuw-Zeelandse docententrainer en linguïst op het gebied van Engels taalonderwijs bedacht Dogme Language Teaching/Dogme ELT in 2000. Deze methode wordt ook wel de ‘Dogmabenadering’ genoemd.

Kenmerken van de Dogme benadering (ELT)

‘Dogme 95’; de beweging van een groep van filmmakers uit Denemarken waaronder filmregisseur Lars von Trier uit 1995, vormde de inspiratie voor Dogme Language Teaching. Voor het filmmaken, houden de deelnemers zich aan 10 strikte regels (10 dogma’s). Samen vormen ze ‘de eed van zuiverheid’. Iets soortgelijks is bij het Dogme-taalonderwijs aan de hand. De aanhangers van deze methode zoeken naar een vorm van communicatief onderwijs van vreemde talen die niet door enig voorgedrukt materiaal belast is. Het doel van de Dogme-methode is het beginnen van echte conversaties over praktische zaken, waarin het om communicatie gaat als de drijvende kracht van het leren. Deze leermethode is daarom een communicatieve aanpak van het onderwijs, die taalonderwijs zonder lesboeken wil bieden of andere lesmaterialen en zich in plaats daarvan op de communicatie tussen de lerenden en de trainer richt. Het Dogme-taalonderwijs heeft, net zoals de Dogme-beweging van de filmmakers, tien dogma’s (uitgangspunten).

Populariteit

Ondanks dat er niet veel onderzoek naar het succes van Dogme is gedaan, gaat Scott Thornbury ervan uit dat de overeenkomsten met taakgericht leren van een taal (zoals Slowaaks) suggereren dat Dogme waarschijnlijk voor vergelijkbare resultaten zorgt.

Voor- en nadelen van de Dogme benadering

Een positieve bijkomstigheid voor docenten Slowaaks is dat hij of zij zich vrijwel geen hoeft voor te bereiden. Dat de student voor zijn of haar eigen leerproces verantwoordelijk is, kan erg motiverend werken. Voorspelbaar is de les Slowaaks zo nooit. Dit garandeert spontane communicatie en de verveling krijgt geen kans. Bij een les volgens de Dogme-benadering is vrijwel alles bespreekbaar. Dit zorgt dat de studenten betrokken en alert blijven.

De studenten kunnen zich echter wel minder op hun gemak voelen als ze zo weinig door de trainer bij de hand genomen worden. Ook zijn niet alle docenten Slowaaks in voldoende mate flexibel voor dit type van onderwijs. Nog een minpunt kan zijn dat de lerenden zich vaak op een specifiek examen Slowaaks dienen voor te bereiden, terwijl het niet zeker is dat de lesstof hiervoor in de lessen aan bod komt.

Growing Participator Approach (GPA)

Bedacht door wie en wanneer

The Growing Participator Approach (GPA) is in 2007 door Language consultants Angela en Greg Thomson ontwikkeld.

Kenmerken van de Growing Participator Approach (GPA)

De GPA-methode is een alternatieve visie om een vreemde taal (zoals het Slowaaks) te leren. Dat taal en cultuur niet los van elkaar kunnen worden gezien, is de primaire aanname van de GPA. Bij GPA gaat het om veel meer dan alleen het leren van het Slowaaks; het uiteindelijke doel om tot een volwaardige deelnemer aan het leven in de gastcultuur (van Slowakije) uit te groeien. Daarom hanteert GPA de benamingen ‘groeiende deelnemers’ in plaats van ‘taallerenden’ en ‘verzorger’ in plaats van ‘leraren of docenten’. De Growing Participator Approach (GPA) vertoont overeenkomsten met, en is ook gedeeltelijk gebaseerd op, de Natural Approach (natuurlijke aanpak) van Stephen Krashen en Tracy Terrell.

De leermethode bestaat uit zes fasen van activiteiten. Deze activiteiten worden uitgevoerd door de lerende en een verzorger uit Slowakije. Begrijpen is belangrijker dan produceren. De focus ligt op de Slowaakse woordenschat alsook de cultuur. Fase 1 is de zogenaamde hier-en-nu-fase. Deze fase duurt ongeveer 100 uur. In deze fase 1 focust de ‘groeiende deelnemer’ zich op luisteren en non-verbale feedback geven.

Fase 2 van de methode van de leermethode is de verhaalopbouwfase. Deze neemt om en nabij 150 uur in beslag en nu beginnen de deelnemers ook Slowaaks te produceren. In fase 3 van de methode ligt de nadruk op zogenaamde ‘gedeelde verhalen’. ‘Gedeelde verhalen’ zijn verhalen die over dagelijkse gebeurtenissen gaan, verhalen die tussen culturen gedeeld worden en verhalen die over gedeelde ervaringen gaan. Fase 4 van de methode is de fase van het zogenaamde ‘diepe delen’. De deelnemers en de verzorgers beginnen nu diepere gesprekken te voeren over het leven in de Slowaakse cultuur. In fase 5 van de leermethode begint de deelnemer zich op taalgebruik van de moedertaalsprekers Slowaaks te richten aan de hand van televisie, films, nieuws of literatuur. Het Slowaaks dat voor het werk van de deelnemer nodig is, wordt ook geleerd. Fase 6 is de zogenaamde ‘zelfvoorzienende groeifase’. Deze fase heeft geen eindpunt. Hierbij gaat het om de groei naast de formele taalsessies Slowaaks.

Populariteit

Er is nog vrij weinig bekend over het succes omdat de methode van Greg en Angela Thomson nog vrij nieuw is. De deelnemers zijn er in elk geval enthousiast over.

Voor- en nadelen van de Growing Participator Approach

De GPA-methode biedt een duidelijke doorkijk op het proces van de taalverwerving Slowaaks. Deze zes afzonderlijke fasen van de leermethode bieden realistische doelstellingen en een duidelijk tijdsschema. De lerenden verwerven niet alleen kennis van de Slowaakse taal, maar eveneens van de omgeving en de lerenden verwerven daarnaast een nieuw sociaal netwerk.

Dat voor iedere deelnemer of iedere groepje deelnemers een ‘verzorger’ gezocht moet worden die veel tijd wil investeren, is een nadeel van deze benadering.

Shadowing Technique

Bedacht door wie en wanneer

De Shadowing technique of Shadowing (‘schaduwen’) is bedacht in de vroege jaren 2000 door Alexander Argüelles; een Amerikaanse polyglot en taalkundige.

Kenmerken van de Shadowing Technique

De techniek van Shadowing is een methode die taallerenden zelfstandig kunnen toepassen om de uitspraak en intonatie (Slowaaks) te verbeteren en vloeiendheid in het spreken te verwerven. Het is een eenvoudige techniek: studenten luisteren naar een audio-opname, bij voorkeur een dialoog en herhalen dan wat zij horen. Bij de methode is het niet belangrijk om de Slowaakse tekst te begrijpen; in de eerste instantie gaat het om de klanken van de te leren taal. Luisteren en herhalen wordt net zo vaak geoefend totdat dit heel gemakkelijk gaat en de student simultaan met de opname Slowaaks kan spreken. De student zal na enige tijd een transcript gebruiken om te kunnen lezen (en begrijpen) wat hij of zij gezegd heeft. Er zijn diverse lesboeken geschikt voor deze techniek, zolang de boeken dialogen of delen met samenhangende teksten bevatten. De Slowaakse audio-opnames dienen idealiter wat boven het niveau van de lerende te zijn. De ideale lengte van een audio-opname is ongeveer één pagina, op natuurlijke snelheid en zonder kunstmatige pauzes in te lassen. De aanbeveling van Argüelles is om te lopen tijdens het spreken, het liefst in de buitenlucht, en niet te zitten, omdat lichamelijke beweging de opname van de vreemde taal (het Slowaaks) in het zenuwstelsel versterkt. Dat de studenten minder snel worden afgeleid als zij in beweging zijn, zodat het werken aan het Slowaaks een stuk effectiever gaat, is een andere grond.

De shadowing-techniek heeft veel overeenkomsten met de audiolinguale methode uit de twintigste eeuw, maar het verschil is dat bij de audiolinguale methode grammaticale driloefeningen gebruikt werden in plaats van dialogen of samenhangende teksten. Bij Shadowing is ook simultaan spreken anders.

Populariteit

Er is veel onderzoek gedaan in de afgelopen jaren naar de techniek van Shadowing waaruit blijkt dat de leermethodiek naast de uitspraak ook de luistervaardigheid aanzienlijk verbetert. Het algemene begrip van het Slowaaks wordt ook vergroot.

Voor- en nadelen van de Shadowing Technique

Shadowing heeft als praktisch pluspunt dat het in een groep studenten kan worden gebruikt, waarbij alle deelnemers actief aan het leren zijn. De methode heeft een hoog rendement.

De techniek van Shadowing heeft als nadeel is dat lerende het wellicht een beetje saai kan vinden om dezelfde Slowaakse tekst te blijven herhalen. De keuze van de tekst is dus van groot belang.

Total Physical Response (TPR^®)

Bedacht door wie en wanneer

De Amerikaanse psycholoog James Asher ontwikkelde de taalverwervingsmethode Total Physical Response, ook wel TPR^® genoemd, in de jaren 60 van de vorige eeuw.

Kenmerken van Total Physical Response (TPR^®)

TPR^® is een methode om een vreemde taal (zoals Slowaaks) te leren die van het principe uitgaat dat mensen leren door middel van bewegingen en handelingen. Al doende leert men, en wel op de manier zoals een kind de moedertaal leert. Ouders geven hun jonge kinderen voortdurend opdrachten en belonen hen als ze die uitvoeren (“kijk naar mama”, “goed zo”). “Pak de lepel”, “Mooi!”, “Trek je schoentjes maar aan”, enz.). In de eerste instantie is het de bedoeling dat het kind begrijpt wat de ouder zegt, het kind gaat verbaal reageren in een later stadium. Dus de luistervaardigheden Slowaaks zijn de basis, de spreekvaardigheden volgen daarna.

TPR^® past deze grondslagen van de moedertaalverwerving versneld toe bij het leren van het Slowaaks. De taaltrainer geeft op een begrijpelijke en vriendelijke wijze opdrachten, zoals: “pak het boek” en doet zelf de opdrachten voor; de studenten doen na. Aanvankelijk wordt nog niet verwacht van de studenten dat ze Slowaaks spreken; de studenten geven de taken in een later stadium. Taken die bekend zijn worden uitgebreid of gedeeltelijk veranderd.

TPR^® appelleert aan de beide hersenhelften door het combineren van beweging en spraak. Het kost daardoor minder moeite om dingen te leren en de geleerde Slowaakse taalkennis beklijft ook beter.

Populariteit

De methode van TPR^® wordt voornamelijk binnen het NT2-onderwijs gebruikt (Nederlands als tweede taal), zeker bij beginners en ook wel bij Engelse les op de basisschool. Maar middelbare scholieren en volwassenen werken ook met veel plezier met TPR^® en behalen goede resultaten.

Voor- en nadelen van Total Physical Response

TPR^® biedt veel voordelen. Doordat de student veel begrijpelijke inbreng krijgt aangeboden in ‘chunks’ (woorden die bij elkaar horen), krijgt hij of zij snel begrip van de doeltaal. De methode zorgt voor een snelle succeservaring, wat het plezier in het leren bevordert. Het zorgt een stressvrij leerproces. In principe is de methode van TPR^® geschikt voor alle doelgroepen, ongeacht welke achtergrond en leeftijd en kan de methode eveneens ingezet worden in klassen die iets groter zijn. De vreemde taal wordt direct opgeslagen in het langetermijngeheugen van de lerende.

Het feit dat niet elke taaluiting in TPR^®-opdrachten uit te drukken is, is het minpunt van TPR^®. Dit is de reden dat de methodiek tot op een zeker niveau werkt en daarnaast een andere methodiek (als aanvulling) nodig is. De leermethode is ook niet bijzonder creatief. De studenten leren niet om gevoelens, ideeën en meningen in het Slowaaks uit te drukken.

De Directe Methode (Engels: Direct Method; DM)

Bedacht door wie en wanneer

Eind jaren tachtig van de negentiende eeuw bedacht de Duits-Amerikaanse taalkundige Maximilian Delphinius Berlitz de Directe Methode, ook wel ‘de natuurlijke benadering’ genoemd. De Directe Methode is ontwikkeld als tegenreactie op de dominante grammatica-vertaalmethode.

Kenmerken van de Directe Methode (DM)

Er was een Reformbeweging omstreeks 1900 met nieuwe ideeën dat het leren van vreemde talen zelfontdekkend en inductief zou moeten zijn. Deze Reformbeweging betrof overigens niet alleen het leren van een taal, maar eveneens voeding, kleding, naturisme en natuurgeneeskunde. Men streefde, net zoals in de jaren zestig van de vorige eeuw, omstreeks 1900 naar meer natuurlijke manieren van leven en bevrijding van de keurslijven. Er kwam in het taalonderwijs veel aandacht voor de ‘levende’, gesproken taal, waarbij grammatica meer inductief werd geleerd, met voorbeeldzinnen. Hieruit dienden de lerenden de taalregels af te leiden. Veel mondelinge oefeningen met veel aandacht kwamen er voor de uitspraak van de taal (zoals het Slowaaks). Studenten werden gestimuleerd vaak Slowaaks te praten. Dat de les in het Slowaaks werd gegeven, was eveneens nieuw. In de les werd nadrukkelijk niet vertaald. De (Slowaakse) vocabulaire werd aangeleerd met behulp van plaatjes en voorbeelden. Abstracte vocabulaire werd door lerenden aangebracht voor het associëren van ideeën.

Populariteit

Deze golf van vernieuwing van begin twintigste eeuw ebde weg, deels door invloed van de oorlogen en crises, om weer een andere vorm te krijgen in de jaren zestig.

Taleninstituten als Berlitz en Interlingua werken nog steeds met (een moderne vorm van) de Directe Methode.

Voor- en nadelen van de Directe Methode

Dat het een vrij natuurlijke manier is om Slowaaks te leren, is het grote voordeel van de Directe Methode. Bij de Directe Methode wordt veel aandacht besteed aan spreken en luisteren, waardoor lerenden vloeiendheid in het Slowaaks en zelfvertrouwen kunnen krijgen. Minpunten heeft deze Direct Methode echter ook. Voor de schrijfvaardigheid (Slowaaks) is bij deze methode vrijwel geen aandacht en voor lezen in de doeltaal ook relatief weinig. Deze leermethode biedt voor de meer gevorderde student Slowaaks niet genoeg uitdaging. De Directe Methode is tevens niet erg bruikbaar voor langzaam lerende studenten, doordat de leermethode is gestoeld op een actieve inzet door de student.

De Manesca-methode (Engels: Manesca Method)

Bedacht door wie en wanneer

Jean Manesca publiceerde in 1835 An Oral System of Teaching Living Languages Illustrated by a Practical Course of Lessons in the French through the Medium of the English (“Een mondelinge methode voor het onderwijzen van levende talen, aan de hand van een praktische cursus Frans door middel van het Engels”). In 2015 ging An oral system of teaching living languages in herdruk.

Kenmerken van de Manesca-methode

De Manesca-methode is gebaseerd op hetzelfde principe als de ‘natuurlijke aanpak’ (Natural Approach): de beste manier om een taal te leren, is die kinderen hun moedertaal leren. Een vreemde taal (zoals Slowaaks) leren moet veilig en gemakkelijk zijn. Om die reden wil Manesca niet met abstracte regels en lijstjes met Slowaakse woorden werken die uit het hoofd geleerd dienen te worden.

De Manesca-methode geldt als de oudste, bekende, volledige taalcursus. De Manesca-methode is gebaseerd op het werken met een groep van lerenden en een taaldocent Slowaaks, die steeds één Slowaaks woord tegelijk introduceert. Er hoort een bepaalde beweging bij ieder woord. De lerenden herhalen vervolgens na elkaar het Slowaakse woord en deze beweging. De herhaling helpt de studenten de Slowaakse woorden te onthouden, zonder dat uit het hoofd geleerd hoeft te worden. Stap voor stap vormen deze woorden zinnen en weer variaties op deze Slowaakse zinnen. De Slowaakse spelling wordt in een later stadium met leesteksten aangeboden.

De Manesca-methode is reeds enkele jaren later door grammaticaschrijver en taaldocent Heinrich Gottfried Ollendorff overgenomen en aangepast en staat dan ook wel bekend als de Ollendorff-methode.

Populariteit

Manesca overleed twee jaar na publicatie van zijn leermethode. Het werk van Manesca is overgenomen en aangepast door anderen, onder wie Ollendorff. Een groot deel van zijn ideeën zijn nog actueel en worden nog altijd in het moderne vreemdetalenonderwijs gebruikt.

Voor- en nadelen van de Manesca-methode

De combinatie van spreken en bewegen, waardoor het fysieke geheugen meewerkt en het geleerde gemakkelijker en langer kan worden onthouden, is de sterke kant van de Manesca- of Ollendorff-methode. Het vele herhalen draagt daar eveneens aan bij. Het feit dat dit wat saai kan worden om dezelfde Slowaakse woordjes en zinnen te blijven herhalen, kan door studenten als een nadeel worden ervaren.

Silent Way

Bedacht door wie en wanneer

The Silent way (‘de stille manier’) is in het jaar 1963 ontwikkeld door de Egyptenaar Caleb Gattegno.

Kenmerken van de Silent Way

De stille manier is een taalleermethode (voor bijvoorbeeld Slowaaks) die gebruikmaakt van stilte als instructiemiddel. De autonomie van de lerenden en hun actieve deelname is het uitgangspunt van de methode van Gattegno.

De trainers Slowaaks gebruiken een combinatie van gebaren en stilte om de aandacht te trekken van de studenten, reacties te krijgen en hen aan te moedigen om fouten te corrigeren. Aan de uitspraak (Slowaaks) wordt veel tijd besteed.

Caleb Gattegno, die van oorsprong wiskundige was, hechtte er veel waarde aan om onderwijs te geven op een wijze die efficiënt was voor de energievoorraad van de lerenden. Hij ontdekte dat het in verhouding weinig energie kost om een visueel of auditief beeld te onthouden, veel minder dan als studenten proberen iets uit het hoofd te leren. Het betoog van hem was dat taaldocenten niet zozeer naar kennisoverdracht dienen te streven, maar bewustzijn dienen aan te boren, omdat alleen het bewustzijn het mogelijk maakt om dingen te kunnen leren.

Gekleurde blokjes die voor allerlei dingen kunnen worden gebruikt, zijn één van de hulpmiddelen die The Silent Way hierbij gebruikt. De methode maakt eveneens gebruik van Words in Colour; een kleurenkaart voor geluiden waarbij elke kleur voor een bepaalde klank van het Slowaaks staat, gekleurde woordgrafieken voor het werken aan zinnen en gekleurde grafieken die gebruikt worden om spelling te leren.

Populariteit

Voornamelijk bij het aanleren van de uitspraak van het Slowaaks zijn de ideeën van Gattegno wel van belang geweest, alhoewel The Silent Way in zijn oorspronkelijke vorm niet veel meer wordt gebruikt.

Voor- en nadelen van de Silent Way

Het pluspunt van de benadering van Gattegno is dat zijn aanpak voor lerenden niet-bedreigend is, die tenslotte als autonoom gezien worden. In feite is de taaltrainer Slowaaks dienstbaar aan de lerenden, niet andersom. De leermethodiek van The Silent Way stimuleert het leren op een natuurlijke wijze. Doorgaans wordt de geleerde taalkennis goed verwerkt en onthouden door taallerenden uit te dagen nieuwe dingen te ontdekken. De studenten ‘mogen’ fouten maken, wat bijdraagt aan het leerproces.

Een nadeel kan zijn dat sommige lerenden meer begeleiding nodig hebben dan de leermethode voorstaat. Een lerende zou gefrustreerd kunnen worden door het gebrek aan input van de taaltrainer Slowaaks. Met kleuren en grafieken werken, heeft als beperking dat ‘het nieuwe’ er snel af gaat. Hierdoor verdwijnt het effect van de methode.

TPR Storytelling

Bedacht door wie en wanneer

TPR Storytelling of ‘TPRS’ houdt in Teaching Proficiency through Reading and Storytelling. De TPRS-methode is door Blaine Ray ontwikkeld in 1990, een Amerikaanse docent Spaans, en is afgeleid van de TPR-methode (Total Physical Response).

Kenmerken van TPR Storytelling

TPR Storytelling is een taalverwervingsmethode die gebruikmaakt van verhalen om een taal (bijvoorbeeld Slowaaks) te leren. Het principe is een natuurlijke methode van taalverwerving: een vreemtalen leren zoals kinderen hun moedertaal leren. De lerenden worden aan een grote hoeveelheid begrijpelijke input blootgesteld om dit te bereiken. Door de taaldocent Slowaaks wordt een verhaal verteld waarin nieuw te leren Slowaakse woorden diverse keren voorkomen. De verhalen zijn interessant of humoristisch en nooit te lang. De lerenden ontspannen zich doordat de verhalen gemakkelijk te begrijpen zijn. Op deze manier worden Slowaakse woorden en structuren ongemerkt opgeslagen in het langetermijngeheugen van de lerenden. De trainer wijst de lerende op grammaticale fenomenen in het Slowaaks, zonder dat studenten regels uit hun hoofd hoeven te leren.

De studenten zullen na enige tijd ‘vanzelf’ Slowaaks gaan spreken en de Slowaakse grammaticale structuur van de nieuwe taal nadoen. Dit is een natuurlijk proces. Samen met een groepje van studenten een verhaal opbouwen, is een variant hierop. De trainer Slowaaks schrijft hierbij eerst nieuwe woorden en structuren op een bord of flipchart, met de Slowaakse vertalingen erbij, om vervolgens samen met de studenten hier een verhaal van te maken. Tot slot wordt het verhaal door de studenten naverteld. Lezen in het Slowaaks is een belangrijk deel van TPR Storytelling, doordat dit voor input zorgt. In een latere fase volgt schrijven in het Slowaaks.

Populariteit

Er is veel onderzoeken gedaan dat uitwijst dat TPR Storytelling een succesvolle manier is om een vreemde taal te leren. Er zijn wel randvoorwaarden: de setting moet geschikt zijn en de trainer moet goed getraind zijn.

Voor- en nadelen van TPR Storytelling

TPR Storytelling is een laagdrempelige wijze om Slowaaks te leren en het geleerde wordt grondig verworven. TPRS spreekt eveneens de creatieve intelligentie aan; er is sprake van breinvriendelijk leren. Het is plezierig voor de student en het is relatief gemakkelijk om de focus te behouden. Zelf een verhaal maken, werkt zeer motiverend voor de lerenden.

Een nadeel is dat TPRS veel voorbereiding van de trainer vraagt.

De Rosetta Stone methode

Bedacht door wie en wanneer

De Rosetta Stone-methodiek is naar de zogenaamde de Steen van Rosetta vernoemd, een steen met een tekst in twee talen die in Egypte is gevonden, met behulp waarvan uiteindelijk de hiërogliefen zijn ontcijferd. Rosetta Stone is ook de naam van het softwarebedrijf dat de taalcursussen op de markt brengt. De eerste versie van Rosetta Stone is uitgebracht in 1996.

Kenmerken van de Rosetta Stone methode

De Rosetta Stone cursus is een methode om achter een computer een vreemde taal te leren. De taalcursussen van Rosetta Stone worden aangeboden in meer dan dertig verschillende talen en ze zijn te volgen vanuit elk van deze talen.

De Rosetta Stone-methode is een communicatieve methode, die de wijze imiteert waarop een kind de moedertaal leert. Dat houdt in ‘leren door onderdompeling’, leren door veel te luisteren en na te spreken. Rosetta Stone gebruikt hiervoor foto’s alsook stemmen van native speakers (moedertaalsprekers) om de betekenis over te brengen van nieuwe woorden. De methode maakt gebruik van spraakherkenningsprogramma. Dit programma registreert de uitspraak en maakt hier een schematische weergave van. Zo kunnen gebruikers hun uitspraak van de nieuwe taal met die van moedertaalsprekers (native speakers) vergelijken. Door de voorbeeldspreker wat langzamer te laten spreken en daarna veel na te spreken, kan uitspraakverbetering bereikt worden.

Er zijn dictee-oefeningen voor de schrijfvaardigheden van de studenten. De software controleert de spelling en grammatica en geeft eventuele fouten aan, waarbij de optie bestaat om deze fouten van de studenten te verbeteren.

Het programma van Rosetta Stone biedt ook leesteksten. Deze gaan over dagelijkse onderwerpen, ideeën en activiteiten.

Populariteit

De Rosetta Stone-methode wordt wereldwijd veel toegepast en niet door de minsten. Onder meer de NASA en het Amerikaanse Ministerie van Buitenlandse zaken gebruiken de methode van Rosetta Stone. De methode van Rosetta Stone wordt in Nederland toegepast door een aantal ministeries en verschillende hogescholen en universiteiten, alsook door sommige internationale organisaties.

Voor- en nadelen van de Rosetta Stone methode

De Rosetta Stone-methode is erg eenvoudig in het gebruik en de methode kan door de studenten worden gebruikt op elk moment. De student bepaalt zelf welke delen van de methode meer of wellicht minder aandacht nodig hebben. Veel lerenden ervaren het als leuk om te werken met de methode. Bij een gebrek aan taaldocenten kan de methode van Rosetta Stone voor onderwijsinstellingen een oplossing zijn. Dat er geen trainer is om de studenten te motiveren of wat extra’s te bieden, is een minpunt van de methode van Rosetta Stone.

De Pimsleur methode

Bedacht door wie en wanneer

De Pimsleur taalcursussen zijn ontwikkeld door Amerikaans taalkundige Paul Pimsleur. De eerste taalcursus van Pimsleur was een cursus Grieks, die Pimsleur op de markt bracht in 1963.

Kenmerken van de Pimsleur methode

De methode van Pimsleur is een Amerikaans computerprogramma om vreemde talen te leren.

Een cursus van Pimsleur bestaat uit zinnetjes en dialogen in de doeltaal die door de student worden nagesproken en herhaald. De voorbeeldzinnetjes van de cursus zijn door moedertaalsprekers (native speakers) ingesproken. De cursussen van Pimsleur zijn op herhaling, anticipatie, woordenschat en herhaling gebaseerd. De les van de cursus biedt een audio-opname van een half uur die nieuwe woordenschat en taalstructuren bevat. De methode van Pimsleur legt de grammaticale structuur niet uit maar biedt deze aan door middel van uitbreiding van, en variaties op, de zinnetjes.

Pimsleur heeft het meest optimale interval onderzocht waarin informatie van het kortetermijngeheugen naar het langetermijngeheugen overgaat. Dit (gemiddelde) interval is verwerkt in de cursussen van Pimsleur.

Populariteit

Onder meer in Amerika worden de Pimsleur taalcursussen gevolgd en de ervaringen met de methode lopen uiteen. De gebruikers zijn in het algemeen tevreden over de aangeleerde uitspraak.

Voor- en nadelen van de Pimsleur methode

Doordat de insprekers van de zinnen allemaal native speakers zijn en op een natuurlijke wijze in een normaal tempo spreken, werkt de Pimsleur-methode zeer goed om de uitspraak te verbeteren.

Het minpunt van de leerleermethodiek van Pimsleur is dat niets uitgelegd wordt. De studenten leren geen bouwstenen om zelf zinnen te maken, maar moeten het doen met duizenden voorbeeldzinnetjes die ingeprent worden.

De Michel Thomas methode

Bedacht door wie en wanneer

De Michel-Thomas-methode is, niet verwonderlijk, bedacht door Michel Thomas (geboren als Moniek Kroskof); een genaturaliseerde Amerikaandie oorspronkelijk in Polen is geboren. Kort na de Tweede Wereldoorlog ontwikkelde hij zijn methode in een eigen taleninstituut in Beverly Hills in Los Angeles, die beroemdheden als Barbra Streisand, Emma Thompson, Diana Ross, Mel Gibson, Bob Dylan en Pierce Brosnan tot de klantenkring kan rekenen.

Kenmerken van de Micheal Thomas methode

Het uitgangspunt van Michel Thomas was dat iemand alleen kan leren leren als hij of zij stressvrij is. Hij maakte zijn lerenden duidelijk dat ze zich geen zorgen hoefden te maken dat ze dingen zouden vergeten.

De cursussen zijn audiolessen, door twee acteurs ingesproken; een mannelijke en een vrouwelijke. De setting is bij Michel Thomas een virtueel klaslokaal, waarin de student als de derde student fungeert. De student luistert mee met de lessen van de stemacteurs. Wanneer de acteurs een vraag wordt gesteld, is het idee dat de cursist op pauze klikt en deze vraag eerst zelf beantwoordt. Er wordt geen huiswerk gegeven en er hoeft niet uit-het-hoofd te worden geleerd. Bij de methode worden de lessen opgebouwd in delen en nieuwe lesstof wordt met bekende lesstof afgewisseld. De uitleg is steeds in het Engels bij de Michel Thomas-methode. Er wordt bijvoorbeeld gewezen op verbanden tussen het Engels en de doeltaal, als deze er zijn. Grammaticale uitleg wordt ook gegeven. Eerst wordt makkelijke stof aangeleerd, moeilijkere stof wordt pas aangeboden nadat door de lerende is begrepen en geleerd. Behalve woorden en zinnetjes worden eveneens bouwstenen aangeleerd waarmee de student zelf zinnetjes kan bouwen. Ook gebruikt de methodiek van flashcards zodat studenten zelf hun woordenschat kunnen toetsen en online oefeningen kunnen maken om hun eigen voortgang te meten.

Populariteit

Veel lerenden vinden de Michel Thomas-methode prettig werken en zijn tevreden over de uitleg van de structuur van de doeltaal. De studenten die al wat verder zijn met de taal, vinden de cursussen wat minder nuttig.

Voor- en nadelen van de Micheal Thomas methode

De taalcursussen zijn zeer toegankelijk en trainen de uitspraak alsook de luistervaardigheid op efficiënte wijze. Dat deze taalcursus niet in schrijfvaardigheid voorziet, is een keerzijde van de methode. Er is ook geen daadwerkelijke interactie doordat de leermethode uit een audiocursus bestaat.

De Assimil methode

Bedacht door wie en wanneer

Assimil is een Frans bedrijf, dat in 1929 door schrijver en polyglot Alphonse Chérel is opgericht. Assimil maakt en publiceert cursussen voor vreemde talen. Het eerste boek van Assimil was Anglais sans Peine.

Kenmerken van de Assimil methode

‘Assimileren’ betekent letterlijk ‘mengen met, opgaan in een andere groep’. Dit was wel een hooggegrepen uitgangspunt is voor taalcursussen (zoals Slowaaks). De Assimil-taalcursussen zijn zelfstudielessen die bestaan uit een leerboek Slowaaks en audio-CD’s en een USB-stick. De lerenden besteden idealiter ongeveer twintig minuten per dag aan de cursus.

De lessen bestaan uit verschillende Slowaakse dialogen die beluisterd, nagesproken en gelezen worden. De Slowaakse vertaling staat naast de dialoog, alsook grammaticale uitleg. Om de uitspraak Slowaaks te trainen, maakt de methode gebruik van zinnen die door moedertaal (native) speakers zijn ingesproken en die de cursist daarna herhaalt. De opbouw gaat van receptief naar productief: in de eerste lessen wordt nog geen taalproductie van de gebruikers verwacht; dit komt pas na ongeveer 50 lessen.

Populariteit

De Assimil-cursussen zijn vrij gewaardeerd. Ze zijn relatief betaalbaar en er is een ruim aanbod aan talen.

Voor- en nadelen van Assimil

Het pluspunt van de methode van Assimil is dat de cursist Slowaaks in zijn of haar eigen tempo kan leren wanneer dit het beste uitkomt. De keerzijde hierbij is, wat voor alle taalcursussen met een computer geldt, dat de student is overgeleverd aan zichzelf. Er is geen trainer Slowaaks om de student te begeleiden of te motiveren.